Ontbijtkoek

Ontbijtkoek, peperkoek, honingkoek, kruidkoek… er zijn veel verschillende benamingen voor deze lekkere zachte zoete oer-Hollandse koeksoort. Sinds een aantal jaar wordt hij als ongezond bestempeld vanwege het hoge suikergehalte, maar toch blijf ik er bijna elke morgen een plakje van eten bij mijn ontbijt: ik vind het gewoon een heerlijke manier om mijn dag te beginnen. Ook bij de thee, tijdens de lunch of als tussendoortje is deze lekkernij overigens niet te versmaden. 

Ik ben al van kinds af aan dol op ontbijtkoek, maar ik weet niet meer of ik vroeger elke dag of alleen in het weekend een plakje bij het ontbijt kreeg. Wat ik nog wel weet is dat de ontbijtkoek altijd in een mooi blik van Peijnenburg werd gestopt. Op dit blik stonden onder andere de aanwijzingen om de ontbijtkoek volgens oud familierecept zelf te maken:

‘Kook 5 pond Bretagne honing en 2 ½ pond Havana honing samen met 4 ½ pond melasse en 2 ½ pond water. Meng het kokende zoet door 13 pond roggemeel met 13 lood koekkruiden die bestaan uit kaneel, noot, foelie, nagelen, kardemom, gember, koriander en orange schillen. Het deeg enkele dagen laten rusten, dan doortrekken met boekweithoning en bakpoeder. Rustig afbakken’. Ik heb mijn zus beloofd ooit nog een keer met dit recept aan de slag te gaan, maar ik heb nu eerst een ander recept voor ontbijtkoek uitgeprobeerd (afkomstig uit Het Nederlands Bakboek). 

Het resultaat is echt verrukkelijk. Op het eerste gezicht lijkt het een ietwat simpele koek, maar hij is heerlijk zacht & smeuïg, lekker klef en rijk van smaak met een lekker kruidig aroma. Het is jammer dat ik de geur van de koek niet mee kan sturen met dit recept, deze is namelijk om van te watertanden zó lekker (mijn keuken rook ook echt fantastisch tijdens het bakken). Je moet na het bakken helaas wel een paar dagen wachten voordat je hem aan kan snijden, de smaken moeten namelijk de tijd krijgen om te rijpen. Dus ik hoop dat je genoeg wilskracht hebt om de koek niet meteen op te eten. 

Ingrediënten

• 250 g roggemeel
• 1 ½ tl zuiveringszout
• 1 tl gemalen kaneel
• ½ tl gemberpoeder
• ¼ tl gemalen kruidnagel
• ¼ tl versgeraspte nootmuskaat
• ¼ tl gemalen kardemom
• ⅟8 tl gemalen foelie
• 200 g keukenstroop
• 100 g honing
• 150 ml water

Extra nodig

Cake/broodvorm van 1,25 liter, bakpapier, huishoudfolie

Tijd (ongeveer)

20 minuten bereiding, ca. 45 minuten oven, 2 dagen wachten

• Verwarm de oven voor op 160°C. Bekleed de cake/broodvorm met bakpapier.
• Zeef het roggemeel, het zuiveringszout en de specerijen bij elkaar in een grote kom. Roer deze ingrediënten met een garde goed door elkaar. 
• Doe de keukenstroop, honing en het water in een steelpan en verwarm het geheel zachtjes. Blijf rustig roeren tot het mengsel vloeibaar en niet meer stroperig is.
• Draai het vuur uit en laat het mengsel afkoelen tot ongeveer lichaamstemperatuur.
• Roer het stroop-mengsel even goed door en giet het dan over de droge ingrediënten. 
• Roer goed tot er een glad en egaal gekleurd mengsel ontstaat. Dit gaat het makkelijkst met een mixer. 
• Doe het mengsel in de vorm en strijk de bovenkant glad met een vochtige spatel. 
• Bak de koek in ca. 45 minuten gaar: een satéprikker die je in het midden van de koek steekt, moet er schoon uitkomen.
• Haal de koek uit de vorm en laat hem volledig afkoelen op een rooster. 
• Wikkel de koek goed in meerdere lagen huishoudfolie en doe hem in een goed afgesloten trommel. Als je geen trommel hebt, wikkel dan de koek strak in een aantal lagen aluminiumfolie.
• Laat de koek zo minstens twee dagen rijpen. 
• Serveer de koek in plakken, besmeerd met boter.

Chipolatapudding

Wanneer je de deur van het koelschap in de supermarkt opentrekt, word je overspoeld met tientallen verschillende soorten pudding. In mijn kindertijd kwam een pudding alleen tijdens speciale gelegenheden (zoals feestdagen) op tafel, maar blijkbaar is tegenwoordig elke dag een feestje en is een pudding dagelijkse kost geworden. Dat is iets waar de toetjesfanaten bij Mona vast heel blij van worden, maar ik iets minder. Begrijp me niet verkeerd, ik ben echt dol op pudding, maar een paar keer per jaar is meer dan voldoende. 

Een van mijn favoriete puddingen is de chipolatapudding. Dit schijnt een klassieke kerst-pudding te zijn, maar ik kan mij niet herinneren deze ooit met Kerstmis gegeten te hebben. Mijn moeder maakte hem wel eens op mijn verjaardag als ik daar om vroeg. 

Ze gebruikte dan altijd een pakje kookpudding van John Moir, een echte homemade chipolatapudding had ik tot voor kort dus nog nooit gegeten. Maar nu de feestmaand december met rasse schreden nadert, vond ik het de hoogste tijd om mijn nagerecht-repertoire een beetje uit te breiden. Ik heb gekozen voor een recept van Cees Holtkamp (De Banketbakker), in zijn recept wordt er namelijk geen melk gebruikt maar worden er eieren opgeklopt, waardoor de pudding lichter verteerbaar is. Het resultaat is echt hemels lekker. Het is een heerlijke luchtige en lekker zoete pudding die vol van smaak is. En wanneer je de pudding garneert met wat slagroom, vers fruit, bigarreaus en/of gekonfijte citrusschilletje en hem vervolgens bestuift met wat poedersuiker, heb je een waar feestmaal op tafel staan. Daar kan geen Mona-pudding tegenop.

Tip: in deze pudding heb ik 100 g gedroogde fruitblokjes (papaya, cantaloupe & ananas) en 100 g bigarreaus gebruikt, maar je kunt natuurlijk ook voor vers fruit (zoals frambozen, aardbeien, bessen, bramen, meloen, peer, mandarijn en/of druiven) kiezen. Kies in ieder geval niet voor kiwi en/of ananas. Door de zuurgraad van dit fruit zal de gelatine niet opstijven ~ Je kunt ook sukade, noten, stukjes chocolade, stukjes cake, (in rum gewelde) rozijnen en/of gekonfijte citrusschilletjes in de pudding verwerken.

Ingrediënten

• 1 ei
• 4 eidooiers
• 50 g kristalsuiker + 5 el
• 10 g gelatine (6 blaadjes)
• 80 g water
• 15 g rum
• 25 g marasquin*
• 500 ml slagroom
• 200 - 350 g fruit (vers of gedroogd)
• 50 g bitterkoekjes, in stukjes gehakt
• eventueel vers fruit & slagroom voor de garnering

Extra nodig

1 grote puddingvorm of meerdere kleine puddingvormpjes, huishoudfolie

Tijd (ongeveer)

30 minuten bereiding, 1 dag wachten

• Week de gelatine in 80 g koud water in een kommetje. 
• Klop het ei, de eidooiers en 50 g suiker au bain-marie op tot een romige crème. 
• Zet de kom met het eimengsel op je werkblad en klop het mengsel koud. 
• Plaats het kommetje met het water en de gelatine in de magnetron en verwarm dit ongeveer 25-30 seconden op vol vermogen, tot de gelatine gesmolten is. Roer even goed door. Je kunt de gelatine ook op laag vuur in een pannetje verwarmen tot deze is gesmolten. 
• Spatel de gelatine door het eimengsel en spatel er dan de rum en de marasquin door. 
• Klop de slagroom met 5 eetlepels suiker stijf. 
• Giet een gedeelte van het eimengsel bij de slagroom en spatel dit er luchtig doorheen.
• Spatel vervolgens de rest van het eimengsel er door, tot alles goed gemengd is. 
• Spatel tenslotte de bitterkoekjes en het fruit door het mengsel.
• Spoel de puddingvorm om met koud water en schep het mengsel erin. Strijk de pudding glad. 
• Dek de vorm af met wat huishoudfolie en laat de pudding 1 dag rusten in de koelkast, om op te kunnen stijven en om de smaken goed op elkaar te laten inwerken. 
• Stort de pudding door de vorm even in heet water te houden, er dan een omgekeerde platte schotel/bord op te leggen en ze samen om te draaien. 
• Verwijder daarna de puddingvorm. 
• Versier de pudding eventueel met wat vers fruit en opgeklopte slagroom. 

* Een belangrijk onderdeel van deze pudding is de marasquin (ook wel maraschino of maraskijn genoemd), een bitterzoete, heldere likeur op basis van de marascakers. Er zijn verschillende merken marasquin op de markt: zelf heb ik een fles maraschino Luxardo en een flesje marasquin van De Kuyper op de plank staan. Ik heb de pudding met beide merken een keer gemaakt en de voorkeur van mij en mijn proefpanel gaat uit naar de marasquin van De Kuyper. Deze ruikt wel iets synthetischer dan de Luxardo versie, maar door het gebruik van witte rum wordt de smaak zachter & lekkerder.

Cranberry whoopies

Een week of twee geleden stond ik weer eens op een koud en winderig perron te wachten op een trein die er al lang had moeten zijn. Even een iets warmer plekje opzoeken in de stationshal durfde ik niet aan: je zal dan net zien dat de trein binnen komt rijden en ik hem mis. Gelukkig sta je nooit in je eentje te blauwbekken op het perron, maar kun je samen met de andere treinreizigers jezelf gaan zitten te verbijten. 

De reiziger die naast mij op een bankje ging zitten was duidelijk blij dat hij zijn handen kon warmen aan de koffiebeker van het koffiehuis op het station. Nu was het niet zozeer de warme koffie die mijn aandacht trok (hoewel ik op dat moment heel goed een handwarmer kon gebruiken), maar op zijn schoot lag een heerlijk geurende koek: een koek met witte chocoladestukjes en roze/rode vruchtjes. 

Nu ben ik best wel een emotionele eter, dus zo’n koek zou mij op dat moment zielsgelukkig hebben gemaakt. Ik stond echt op het punt er één te gaan kopen toen de trein voor mijn neus stopte. Zonder koek ben ik in de trein gestapt, maar de hele treinreis lang bleef de lekkere koekgeur in mijn neus hangen. Ik heb bij thuiskomst zelden zo’n trek in zoetigheid gehad als die keer, en dus ben ik meteen aan het bakken geslagen. 

Omdat ik al eerder cranberrykoekjes met witte chocolade gemaakt had, besloot ik deze keer cranberry whoopies met witte chocolade ganache te maken. De ganache moest wel een nachtje in de koelkast staan, dus ik kon ik er pas de volgende dag van genieten. Gelukkig zijn deze whoopies het wachten meer dan waard. De twee ronde zachte cake-achtige koekjes zijn heerlijk op smaak gebracht met sinaasappel en zitten bomvol cranberries. Tussen deze twee cranberry-koekjes zit een heerlijke romige witte chocolade ganache: een onweerstaanbaar lekkere combinatie. Het is echt puur genieten van elke hap. 


Ingrediënten

• 125 ml slagroom
• 35 g glucose
• 180 g kristalsuiker
• 210 g witte chocolade
• 175 g boter, zacht
• 2  el cranberrysap
• 175 g gedroogde cranberries
• 1 ei
• 1 eierdooier
• 280 g bloem
• ½ tl bakpoeder
• ½ tl zuiveringszout
• 125 ml melk
• 1 el sinaasappelsap
• de rasp van 1 handsinaasappel
• rode voedselkleurstof (naar wens)

Extra nodig
met bakpapier beklede bakplaten (dit mag ook een whoopie-bakmat of een ingevette whoopie-bakplaat zijn), spuitzak, rond spuitmondje
Tijd (ongeveer)
40 minuten bereiding, 14 minuten oven, 1 nacht wachten

• Hak de witte chocolade grof en doe deze in een hittebestendige kom. 
• Verwarm de slagroom met de glucose en 40 g kristalsuiker al roerend in een steelpan tot net aan het kookpunt. Neem de pan van het vuur. 
• Giet het mengsel over de grofgehakte witte chocolade en roer af en toe tot de chocolade volledig is gesmolten. 
• Roer er 25 g zachte boter en 2 eetlepels cranberrysap doorheen. Voeg eventueel naar wens wat rode voedselkleurstof toe. 
• Laat de ganache afkoelen tot kamertemperatuur, dek af met huishoudfolie en zet de ganache een nacht in de koelkast. 
• Knip of hak de cranberries in stukjes. 
• Verwarm de oven voor op 180°C. 
• Mix 150 g boter en 140 g kristalsuiker tot een luchtig geheel. 
• Voeg het ei en de eierdooier toe en klop tot een homogeen mengsel. 
• Zeef de bloem met het bakpoeder en het zuiveringszout boven een aparte kom.
• Doe de melk samen met het sinaasappelsap en de sinaasappelrasp in een litermaat en meng dit door elkaar. 
• Voeg een deel van het bloemmengsel bij het eimengsel. Klop dit kort door, totdat je geen bloemresten meer ziet.
• Voeg vervolgens een deel van het melkmengsel toe en klop dit goed door totdat je een glad deeg hebt. 
• Herhaal de vorige twee stappen tot het bloemmengsel en het melkmengsel op zijn, en je een glad deeg gekregen hebt. 
• Doe het deeg in een spuitzak en spuit hoopjes op de met bakpapier beklede bakplaten (of whoopie-bakmat). Laat tussen de whoopies genoeg ruimte vrij, want ze vloeien uit tijdens het bakken. Wanneer je een whoopie bakplaat gebruikt, spuit dan kleine hoopjes in de bakholtes en strijk deze glad met een lepel. 
• Druk in elke whoopie een flink aantal cranberry-stukjes.
• Bak de whoopies in circa 14 minuten gaar in de oven: ze moeten terugveren als je er op duwt. 
• Laat de whoopies afkoelen voordat je ze van de bakplaat neemt. 
• Laat ondertussen de witte chocoladeganache op kamertemperatuur komen. 
• Doe de ganache in een spuitzak met een ronde spuitmond en spuit een flinke toef vulling op de helft van de whoopies. Druk de andere helft er voorzichtig tegenaan.

Bron recept: Juliette’s Whoopies, Brenda Keirsebilck

Hot Cross Buns

Nu vraag je jezelf misschien af waarom ik in de maand oktober ‘hot cross buns’ maak: zijn dit namelijk niet broodjes die je gewoonlijk met Pasen eet? ... Ja, dat zijn het inderdaad. 'Hot cross buns' worden in een aantal (voornamelijk Engels-sprekende) landen traditioneel op Goede vrijdag of eerste Paasdag gegeten. Hier in Nederland staan deze broodjes in de paasperiode niet standaard op het menu. Met enig schaamrood op de kaken moet ik dan ook bekennen dat ik niet van deze paastraditie op de hoogte was en ze afgelopen week gewoon gebakken heb.

In het bakboek Modern Classics 2 van Donna Hay zat namelijk al lange tijd een post-it note bij dit recept voor 'zoete broodjes' geplakt. Dus toen vorige week het thema bij Heel Holland Bakt 'brood' was, leek het mij een leuk idee om eindelijk eens deze schattige broodjes te maken.

Het bakken van brood is niet iets wat mij echt heel goed ligt, maar omdat Robèrt van Beckhoven (jurylid bij HHB) vindt dat je geen echte thuisbakker bent als je geen brood kunt bakken, blijf ik het toch zo nu en dan proberen. En het recept voor deze ‘hot cross buns’ zag er eenvoudig genoeg uit voor een beginnend broodbakker als ik. Gelukkig bleken ze ook redelijk simpel om te maken. Nu had ik natuurlijk nog een half jaar kunnen wachten voordat ik deze zoete broodjes met jullie ging delen, maar ze smaken zó lekker dat ik het niet netjes vond om het recept al die tijd voor mezelf te houden. 

Deze verrukkelijke zoete broodjes, verrijkt met rozijnen en op smaak gebracht met specerijen, zijn echt een fantastische manier om een luie zondagochtend mee te beginnen. Alleen al de zoete geur tijdens het bakken is om van te smullen. Je hebt ze helaas niet een-twee-drie op tafel staan omdat ze twee keer moeten rijzen, maar ze smaken ook heerlijk bij de brunch of lunch. Serveer ze in ieder geval altijd warm. 

Ingrediënten

• 1 el gedroogde gist
• 220 g fijne kristalsuiker
• 375 ml volle melk
• 710 g bloem, gezeefd
• snufje zout
• 4 ½ tl speculaaskruiden
• 2 tl kaneelpoeder
• 50 g boter, gesmolten
• 1 ei
• 300 g rozijnen
• 50 g oranjesnippers (eventueel)
• 4 blaadjes witte gelatine

Extra nodig

Vierkant bakblik van 24 x 24 centimeter, bakpapier, spuitzak, vochtige theedoek

Tijd (ongeveer)

35 minuten bereiding, 1 ½ uur wachten, 35 minuten oven

• Verhit de melk in een steelpan tot lauwwarm en los de gist erin op. 
• Zeef 635 g bloem boven een kom. Maak een kuiltje in de bloem en strooi het zout over de rand.
• Doe het melk-mengsel samen met 110 g fijne kristalsuiker, de speculaaskruiden, het kaneelpoeder, de gesmolten boter, het ei, de rozijnen en eventueel de oranjesnippers in het kuiltje in de bloem. 
• Kneed de ingrediënten in de kom tot één geheel.
• Haal het deeg uit de kom en kneed het op een licht bebloemd oppervlak ongeveer 10 minuten, tot een mooi elastisch deeg
• Leg het deeg in een ingevette kom, bedek deze met een vochtige theedoek en laat het 1 uur op een warme plek staan, of tot het is verdubbeld in omvang. 
• Verdeel het deeg in 12 gelijke stukken en rol er ballen van.
• Vet een vierkant, met bakpapier bekleed bakblik van 24 centimeter in. 
• Leg de deegballen in het blik. 
• Bedek ze met een schone doek en zet nog 30 minuten op een warme plek of tot ze gaan rijzen. 
• Verwarm de oven voor op 200°C. 
• Meng 75 g bloem met 75 g water, doe dit in een spuitzak en spuit kruisjes over de broodjes. 
• Bak de broodjes ca. 35 minuten, of tot ze mooi bruin en veerkrachtig zijn. 
• Maak terwijl de broodjes in de oven staan het glazuur. 
• Roer 110 g fijne kristalsuiker en 60 ml water in een steelpannetje op laag vuur tot de suiker is opgelost. 
• Voeg 4 blaadjes gelatine toe en kook het mengsel 1 minuut, draai het vuur uit en laat iets afkoelen. 
• Bestrijk de broodjes direct uit de oven met het nog warme glazuur. 
• Serveer de broodjes warm met boter.

Venetiaanse worteltaart

'Heel Holland Bakt', ik krijg er nog steeds geen genoeg van. Inmiddels zijn er al zes afleveringen van het tweede seizoen op de buis verschenen en elke aflevering opnieuw was het een feestje om te kijken. En hoewel ik eigenlijk altijd wel zin heb om te bakken, sta ik nu na elke aflevering echt te popelen om weer in mijn keuken aan de slag te gaan 

In aflevering 5 was één van de opdrachten het maken van een worteltaart. Omdat dit een taart is die ik zelf graag maak, was het erg leuk & inspirerend om te zien wat de kandidaten er van bakten. Dankzij deelneemster Anouk kreeg ik inspiratie voor deze Venetiaanse worteltaart. Zij vindt namelijk dat de verhouding tussen de wortelcake en de dikke laag roomkaasglazuur die er vaak op gesmeerd wordt een beetje zoek is, waardoor het eindresultaat tegenvalt. 

Ik ken genoeg mensen (waaronder mijn moeder) die ook niet zo gecharmeerd zijn van veel roomkaasglazuur op hun stukje worteltaart. In mijn zoektocht naar een glazuurloze taart stuitte ik op dit verrukkelijke Venetiaanse exemplaar. Hij ziet er misschien niet zo indrukwekkend uit als de meerlaagse worteltaarten die je in de uitzending voorbij zag komen of in menig bakboek tegenkomt, maar hij smaakt echt goddelijk. 

Het is een compleet andere worteltaart dan ik gewend ben om te maken of te eten. Zo gebruik je olijfolie in plaats van boter en worden er in rum gewelde rozijnen toegevoegd. Het resultaat is een fantastische taart bomvol smaak. De wortels en olijfolie maken de taart heerlijk smeuïg, mooi zacht & sappig (maar niet té klef) en lekker kruimelig. Het amandelmeel zorgt voor een extra zoetheid en de pijnboompitten geven een lekkere crunch. De taart blijft redelijk plat en dun, maar wel licht en luchtig. Een extra pluspunt is dat deze taart geschikt is voor mensen met een zuivel- en/of glutenallergie. De liefhebbers van roomkaasglazuur hoeven niet te wanhopen: je kunt er heerlijke met rum gearomatiseerde mascarponeroom bij maken om op de taart te scheppen. 

Tip: voor deze taart heb je 200 tot 250 gram wortels nodig. Dit is schoon gewicht, dus de wortels zijn na het schrappen (maar voor het raspen) gewogen ~ Je kunt de taart tot 3 dagen van tevoren bakken. Wikkel hem strak in plasticfolie en bewaar hem in een luchtdichte verpakking op een koele plek. Hij blijft in totaal 5-6 dagen goed ~ dek de mascarponeroom af voordat je deze in de koelkast plaatst. 

Ingrediënten

• 50 g pijnboompitten
• 200-250 g wortel
• 75 g blanke rozijnen
• 90 ml bruine rum (6 el)
• 150 g fijne kristalsuiker
• 1,25 dl gewone olijfolie + extra om in te vetten
• 1 tl vanille-extract
• 3 eieren, losgeklopt
• 250 g amandelmeel
• ½ tl versgeraspte nootmuskaat
• de fijngeraspte schil en het sap van ½ citroen
• 250 g mascarpone
• 2 tl poedersuiker

Extra nodig

Ronde springvorm/taartvorm van 23 centimeter doorsnee, bakpapier, keukenpapier

Tijd (ongeveer)

45 minuten bereiding, 45 minuten oven, 60 minuten wachten

• Verwarm de oven voor op 200°C. Bekleed een bakplaat met papier en strooi er de pijnboompitten over uit. 
• Rooster de pitten circa 4-5 minuten (goud)bruin in de voorverwarmde oven. Laat ze afkoelen.
• Verlaag de oventemperatuur naar 180°C. Bekleed de bodem van de springvorm met bakpapier en vet de wand van de vorm in met wat olijfolie.
• Rasp de wortels. Leg de wortelrasp op een paar lagen keukenpapier en wikkel het erin, zodat het overtollige vocht in het papier trekt. 
• Doe de rozijnen samen met 60 ml (4 el) rum in een pannetje en breng de rum aan de kook. Zet het vuur laag en houd de rum 3 minuten tegen de kook aan. Draai het vuur uit en zet apart.
• Klop de fijne kristalsuiker en de olijfolie door elkaar tot je een luchtig mengsel hebt.  
• Klop er het vanille-extract en de eieren goed door.
• Wanneer je alles goed hebt doorgeklopt spatel je er het amandelmeel, de nootmuskaat, de geraspte wortels, rozijnen (met de rum er nog aan), geraspte citroenschil en het citroensap door. 
• Schep het beslag in de voorbereide springvorm en strijk het oppervlak glad met een spatel. 
• Strooi de geroosterde pijnboompitten over het beslag. 
• Zet de vorm ca. 35-45 minuten in de voorverwarmde oven, of tot de taart gerezen en goudbruin is en een caketester er wat kleverig, maar min of meer schoon uit komt. 
• Haal de taart uit de oven en laat hem in de vorm 10 minuten afkoelen op een rooster voordat je hem uit de vorm haalt en op het rooster verder laat afkoelen. 
• Leg de taart op een taartschaal. Meng de mascarpone met de poedersuiker en 30 ml (2 el) rum. Doe de crème in een kom met een lepel en zet deze bij de taart voor degenen die er wat van willen.

Bron recept: Keuken, Nigella Lawson

Bigarreau-koekjes

De natuurwinkel. Niet echt een winkel waar ik de deur plat loop, maar heel af en toe heb ik een bakingrediënt nodig wat zij wel in huis hebben en de supermarkt in ons dorp niet. Amandelmeel bijvoorbeeld, of wijnsteenzuur. Een week of drie geleden bracht ik ze weer eens een bezoekje, ik was namelijk op zoek naar speltbloem voor het maken van een pizzabodem. 

Toevallig viel mijn blik op een zakje suiker dat verderop op hetzelfde schap lag. ‘Oerzoet’ stond er met grote letters opgeschreven, ‘pure zoetkracht’. De aandacht van deze zoetekauw was meteen getrokken. Ik had er nog nooit eerder van gehoord, maar oerzoet (of oersuiker) blijkt puur en ongeraffineerd suikerrietsap te zijn dat is ingedroogd en vermalen tot kleine korrels. Volgens de verpakking is het suiker met een rijke en complexe smaak, waardoor hij erg geschikt is voor gebruik in koekjes en toetjes.

Dát wilde ik wel eens uitproberen. Bij het openmaken van de verpakking was mijn eerste reactie 'het ruikt naar salmiak'. Maar als je wat langer ruikt is die gedachte ook zo weer verdwenen, de suiker heeft een sterke geur die maar moeilijk thuis te brengen is. 

Het eerste baksel dat ik er mee maakte waren deze bigarreau-koekjes en het resultaat was verrassend lekker. De zoete smaak van de oersuiker combineert echt heel goed met de cacao en bigarreaus. Ik heb de koekjes nog een keer gebakken met alleen geraffineerde suiker, maar het resultaat was toen heel anders. Ze zijn nog steeds lekker, maar hebben een minder uitgesproken smaak waardoor ze een beetje saai overkomen. De oersuiker smaakt dus zeker naar meer. Tip: bewaar de koekjes in een luchtdichte trommel. 

Ingrediënten

• 115 g zachte boter
• 100 g fijne kristalsuiker
• 50 g oerzoet
• ¼ tl zout
• 1 ei
• 1 tl vanille-extract
• 150 g bloem
• 55 g cacao
• ¼ tl zuiveringszout
• ¼ tl bakpoeder
• 25 bigarreaus (bigarreaux)

Extra nodig

huishoudfolie, met bakpapier beklede bakplaten

Tijd (ongeveer)

15 minuten bereiding, 13-14 minuten oven, 60 minuten wachten

• Klop de boter en beide suikersoorten licht en luchtig.
• Voeg het zout, het ei en het vanille-extract toe. Klop alles goed door elkaar.
• Zeef boven een andere kom de bloem, cacao, het zuiveringszout en bakpoeder. Meng deze ingrediënten met een garde door elkaar.
• Spatel de droge ingrediënten langzaam door het boter-suikermengsel tot je een glad deeg hebt. 
• Wikkel het plakkerige deeg in huishoudfolie en leg het voor 45 minuten te rusten in de koelkast.
• Verwarm de oven voor op 200°C. Bekleed twee bakplaten met bakpapier. 
• Neem het deeg uit de koelkast en rol er 25 balletjes van. 
• Leg ze op enige afstand van elkaar op de bakplaten.
• Maak met je duim in elk balletje een holte. Duw een bigarreau diep in elke holte.
• Bak de koekjes 13-14 minuten in de voorverwarmde oven. 
• Neem ze uit de oven en laat ze ongeveer 5 minuten afkoelen op de bakplaat. Leg ze dan op een rooster om helemaal koud te worden. 

Bron recept: Het Vintage Tea Party Jaar, Angel Adoree

Chocolademoussetaart met hazelnoten

De weersomstandigheden van de afgelopen dagen en de weersverwachtingen voor de komende dagen liegen er niet om: het is herfst. De harde wind, vele neerslag en koele temperaturen zijn niet iets waar ik vrolijk van word, maar gelukkig zitten er ook aangename kanten aan dit seizoen. Zo kun je lekker een frisse neus gaan halen in de kleurrijke natuur, met je warme wollen trui (en dito sokken) gezellige avondjes op de bank doorbrengen en je huis vullen met de verrukkelijke warme geuren van stoofpotjes en herfstgebak. Heerlijk. 

Warm appelgebak is natuurlijk het herfstbaksel bij uitstek, maar er zijn ook tal van andere baksels waarin je de smaak van de herfst terug kunt laten komen. Zo zaten er in de honing-perentaart die ik vorig jaar gemaakt heb enkele van mijn favoriete herfstsmaken: kaneel, peer & heerlijke zoete honing. 

Voor mijn eerste echte herfstbaksel van dit jaar heb ik gekozen voor de warme smaken van noten, chocolade en likeur, wat resulteerde in deze chocolademoussetaart met hazelnoten. Zowel in de taart als in de slagroom zit hazelnootlikeur (Frangelico) verwerkt wat voor een heerlijk rijke smaak zorgt en de chocolade hazelnootpasta zorgt voor een extra smeuïg resultaat. Het is echt een droom van een chocoladetaart, die zelfs de meest grijze herfstdag kleur geeft. Gelukkig brak er net een warm najaarszonnetje door toen ik mijn tanden in dit hemelse baksel wilde zetten. Mijn dag kon niet meer stuk. 

Ingrediënten

• 100 g hazelnoten
• 300 g pure chocolade
• 100 g chocolade hazelnootpasta + 1 el
• 175 g boter
• 8 grote eieren, gesplitst
• 100 g lichte basterdsuiker
• 100 g fijne kristalsuiker + 2 el
• 1 tl vanille-extract 
• 3 el hazelnootlikeur
• 250 ml slagroom 
• snufje zout

Extra nodig

springvorm met een doorsnede van 23 cm, aluminiumfolie, braadslee, waterkoker, bakpapier

Tijd (ongeveer)

60 minuten bereiding, 70 minuten oven, 60 minuten wachten

• Verwarm de oven voor op 200°C. Bekleed een bakplaat met bakpapier en spreid hier de hazelnoten over uit. 
• Rooster de hazelnoten ca. 10 minuten in de oven, tot ze goudbruin kleuren. Laat ze afkoelen. 
• Maal 60 g van de geroosterde hazelnoten fijn in een keukenmachine en hak de overige 40 g met een keukenmes grof. 
• Verlaag de oventemperatuur naar 180°C. Bekleed de binnenkant van de springvorm met een aantal lagen aluminiumfolie. Druk de folie goed tegen de bodem en de zijkanten van de vorm: zo voorkom je dat er water in het moussemengsel doordringt wanneer je de taart in zijn waterbad (in de braadslee) in de oven zet. Zorg er ook voor dat de folie geen scheurtjes vertoont. 
• Vul een waterkoker (en eventueel een ketel/pan erbij) met water en zorg ervoor dat je kokend water hebt tegen de tijd dat je moussemengsel klaar is om de oven in te gaan.
• Laat de pure chocolade en boter au bain-marie smelten. Roer er af en toe door, zodat er een egaal mengsel ontstaat. Zodra alles gesmolten is haal je de kom van de pan af en laat je het mengsel afkoelen. 
• Klop ondertussen in een andere kom de eierdooiers, 100 g lichte basterdsuiker en 100 g fijne kristalsuiker tot een dik, bleek & romig mengsel: het moet als een lint van je garde aflopen. 
• Roer er het vanille-extract, 1 eetlepel hazelnootlikeur, de 60 g fijngemalen hazelnoten, 100 g chocolade hazelnootpasta en het zout door. Roer er vervolgens het afgekoelde chocolademengsel door. Blijf roeren tot je een egaal bruin mengsel hebt. 
• Klop in een grote vetvrije kom de eiwitten, tot het schuim in zachte pieken blijft staan. 
• Roer nu eerst een flinke klodder eiwit door het chocolademengsel (zo maak je het chocolademengsel los) en spatel er vervolgens luchtig de rest van het schuim door. Hanteer de spatel niet te ruig, anders blijft de mousse niet mooi luchtig. Je kunt stoppen wanneer je geen witte sporen van eiwit meer ziet en alles een mooi homogeen, egaal bruin mengsel is geworden.
• Giet het moussemengsel in de met folie beklede springvorm die je in een grote braadslee hebt gezet. Giet in de braadslee zo veel kokend water, dat de vorm ongeveer 3 centimeter diep in het water staat. 
• Zet de braadslee heel voorzichtig in de oven en laat hem daar 70 minuten staan.
• Als de taart goed is, dan is hij vochtig en mousse-achtig van binnen, maar ziet de bovenkant er gaar en droog uit.
• Haal de springvorm voorzichtig uit de braadslee. Plaats een taartrooster over de braadslee en zet hier de springvorm op: het water dat de springvorm is binnengedrongen kan er nu uitlopen zonder dat je aanrecht nat wordt. 
• Laat de taart volledig afkoelen voordat je de vorm losmaakt. Het kan zijn dat de taart in het midden wat inzakt, maar dat is niet erg. 
• Verwijder de rand van de springvorm. Het is een heel vochtige taart, dus het is moeilijk om hem van de bodem van de springvorm tillen: probeer dit dus ook liever niet, want anders kan de taart uiteen vallen. Trek voorzichtig de folie van de zijkanten van de taart. 
• Doe de slagroom in een kom en schep 4 theelepels van de room over in een kommetje. 
• Meng de 4 theelepels slagroom met 1 eetlepel chocolade hazelnootpasta. Zet apart.
• Klop de slagroom in de kom met 2 eetlepels fijne kristalsuiker en 2 eetlepels hazelnootlikeur stijf. 
• Schep de slagroom op de taart en spreid deze een beetje uit. Strooi er de 40 g grofgehakte hazelnoten over en versier de taart met het slagroom-pasta mengsel. 
• Snijd de taart voorzichtig aan. 

Homemade Snickers

De regels omtrent snoepen waren vroeger bij ons thuis altijd glashelder: er mocht pas een snoepje uit het snoepblik/pot gepakt worden als mijn moeder daar toestemming voor gegeven had. Zelfs als ze was werken durfde ik deze regel niet stiekem te overtreden maar belde ik haar op om haar goedkeuring te vragen. 

Mijn favoriete snoepgoed was (en is nog steeds een beetje) de Bounty, maar ook andere chocolade-snoeprepen gingen er bij mij en mijn familieleden in als zoete koek. Snickers werden er echter zelden tot nooit gegeten, slechts heel af en toe werd er in de aanbieding een zakje gekocht. Ik heb eigenlijk geen idee waarom dit zo was, misschien stond de smaak ons niet zo aan. Dat is (gelukkig) tegenwoordig wel anders: ik vind de combinatie van chocolade, pinda’s, karamel & nougat er één om van te smullen.

Een tijdje geleden begon ik mezelf af te vragen of ik deze lekkernij misschien zelf zou kunnen maken. Blijkbaar was ik niet de enige met deze gedachte, want op het internet circuleren talloze Snickers-recepten. Dit recept van het blog How Sweet It Is zag er het verleidelijkst uit. Om eerlijk te bekennen was ik, voordat ik aan de slag ging, er niet echt van overtuigd dat het resultaat zou smaken als een échte Snickers: dat leek me gewoonweg onmogelijk. In plaats van homemade Snickers was ik al van plan om ze pinda-chocolade repen te noemen...

Maar na één hap smolt alle twijfel als sneeuw voor de zon: ze smaken écht als Snickers. Mijn proefpanel en ik vonden ze zelfs smaakvoller dan de fabrieksexemplaren, deze zullen dus vanaf heden ook niet meer gekocht worden. Wel een kleine waarschuwing vooraf: deze homemade Snickers zijn gevaarlijk lekker, één hap en je wilt ze allemaal. 

Tips: persoonlijk vind ik deze homemade Snickers het lekkerst wanneer je ze vanuit de koelkast serveert en niet op kamertemperatuur laat komen. Wanneer de Snickers op kamertemperatuur zijn, worden ze namelijk erg zacht en kleverig ~ Wil je een Snickers-reep die helemaal omhuld is met chocolade? Volg dan gewoon het recept zoals hieronder beschreven, maar laat de laatste chocolade-pindakaas laag weg. Snijd de Snickers-koek in langwerpige repen, prik elke reep aan een stevige (bonbon)vork en dompel de reep onder in getempereerde melkchocolade (die je eventueel met pindakaas gemengd hebt). Leg de repen dan op een rooster zodat de chocolade uit kan harden. 

Ingrediënten

• 400 g melkchocolade, grof gehakt
• 180 g pindakaas
• 60 g boter, in blokjes
• 200 g fijne kristalsuiker
• 60 ml zoete gecondenseerde melk
• 1 pot (213 g) marshmallow fluff vanille
• 1 tl vanille-extract
• 400 g zachte karamel fudge
• 60 ml slagroom
• 200 g gezouten pinda’s, grof gehakt

Extra nodig

Rechthoekige hoge bakvorm van 18 bij 28 centimeter (of 20 x 30 cm), bakpapier of aluminiumfolie.

Tijd (ongeveer)

60 minuten bereiding, 6 uur wachten

• Vet de bakvorm lichtjes in en bekleed deze met bakpapier. Zorg ervoor dat zowel de bodem als alle zijden bekleed zijn en dat het papier over de randen van de vorm hangt. Wanneer je de vorm met aluminiumfolie bekleed, hoef je de vorm niet in te vetten.
• Smelt 200 g grofgehakte melkchocolade en 60 g pindakaas au bain-marie. Roer er goed doorheen, zodat je een mooi egaal & glad mengsel zonder klontjes krijgt. 
• Giet het chocolade-mengsel in de bakvorm en strijk het glad. Zet de vorm ongeveer 1 uur in de koelkast, of tot de chocolade helemaal hard geworden is. 
• Smelt 60 g boter (in blokjes) in een steelpan boven matig vuur. 
• Voeg de fijne kristalsuiker en de gecondenseerde melk toe. Roer tot de suiker is gesmolten en breng dan het mengsel aan de kook. 
• Draai het vuur laag en kook het mengsel voor 5 minuten, terwijl je continu blijft roeren. 
• Voeg de marshmallow fluff, 60 g pindakaas en 1 tl vanille-extract toe en meng dit er goed doorheen, tot je een egaal mengsel gekregen hebt. 
• Giet dit nougat-mengsel in de bakvorm op de chocoladelaag en strijk het glad. Zet de vorm ongeveer 1 uur in de koelkast, of tot het mengsel helemaal koud en opgesteven is. 
• Doe de fudge samen met de slagroom in een steelpan en plaats deze boven laag vuur. 
• Laat de fudge, onder regelmatig roeren, smelten. Blijf roeren tot je een glad mengsel gekregen hebt.  Dit duur ongeveer 10 minuten. Blijf tijdens het smelten in de buurt van de pan, want voor je het weet brandt de fudge aan.  
• Haal de pan van het vuur en voeg de grofgehakte pinda’s toe. Zorg ervoor dat de pinda’s goed vermengd worden met de gesmolten fudge. 
• Giet de gesmolten fudge in de bakvorm op de nougat-laag. Zet de vorm ongeveer 1 uur in de koelkast, of tot het fudge mengsel helemaal koud en opgesteven is. 
• Smelt 200 g grofgehakte melkchocolade en 60 g pindakaas au bain-marie. Roer er goed doorheen, zodat je een mooi egaal & glad mengsel zonder klontjes krijgt. 
• Giet het chocolade-mengsel in de bakvorm over de fudge-pinda-laag en strijk het glad. Zet de vorm nog enkele uren in de koelkast. 
• Haal de Snickers-koek uit de vorm. Wanneer je de vorm met bakpapier bekleed hebt, is het verstandig om de vorm even kort in een laagje heet water te plaatsen, zodat je de Snickers-koek gemakkelijk aan het bakpapier eruit kunt trekken.
• Snijd de Snickers-koek in de gewenste vorm.

Mini citroen meringue taartjes

Nu hoor ik je denken: 'alweer een citroen meringue baksel?' Jazeker. Na het proeven van de citroen meringue chocoladetaart vroeg mijn proefpanel zich namelijk af wanneer ik dan eindelijk eens een klassieke lemon meringue pie ging maken. Omdat ik graag varieer met mijn baksels had mijn antwoord eigenlijk ‘voorlopig niet’ moeten zijn… maar ik kon de verleiding niet weerstaan: ik denk dat het lemon-meringue virus mij flink te pakken had. 

Om toch nog enige variatie aan te brengen en dit baksel niet te veel op zijn chocolade-broer te laten lijken, besloot ik kleine taartjes te maken in plaats van één grote ‘pie’. En na één hap wist ik meteen waarom de Amerikanen een ‘National Lemon Meringue Pie Day’ (15 augustus) in het leven hebben geroepen: de taartjes zijn echt verrukkelijk. 

Net als bij de citroen meringue chocoladetaart is het een waar genot om ze te mogen eten. In de zoete & krokante taartbodempjes zit een frisse romige vulling van lemon curd en daarbovenop ligt een zachte wolk van gebrand zoet eiwitschuim waar je tanden in weg zakken. Een hemels lekkere combinatie van smaken en texturen. En ja, deze schoonheden zijn ook nog eens een lust voor het oog (als je het mij vraagt tenminste). Ik heb ze inmiddels al een paar keer gemaakt, want we krijgen er geen genoeg van. 

Tip: dankzij het kleine formaat zijn deze taartjes ideaal om te serveren bij een high tea of om mee te nemen in een picknickmand ~ ik ben niet in het bezit van een stand mixer/keukenmachine, en hoewel het mij gelukt is om in mijn eentje de meringue met een handmixer te maken (met de rechterhand mixen en met de linkerhand de suikersiroop gieten), is het toch erg makkelijk als er iemand is die je hierbij kan helpen.

Ingrediënten

• 2 grote citroenen
• 420 g fijne kristalsuiker
• 200 g boter, zacht
• 3 eieren
• 150 g bloem, gezeefd
• snufje bakpoeder, gezeefd
• 1 zakje vanillesuiker
• 2 eiwitten
• 20 ml water
• ¼ tl wijnsteenzuur

Extra nodig

tartelettebakvorm, ronde uitsteekvorm van 7 cm doorsnede, huishoudfolie, suikerthermometer, spuitzak met spuitmondje naar keuze, gasbrandertje

Tijd (ongeveer)

80 minuten bereiding, 15 minuten oven, 2 uur wachten

• Rasp de 2 citroenen en pers ze uit. Haal het sap door een fijne zeef om de velletjes en pitjes te verwijderen. 
• Doe de citroenrasp, 200 g fijne kristalsuiker en 125 g zachte boter in blokjes in een vuurvaste kom. 
• Zet de kom op een pan met een laagje zacht kokend water en laat de ingrediënten au bain-marie al roerend smelten. 
• Zodra de boter gesmolten is en goed met de andere ingrediënten vermengd is, voeg je het citroensap toe. Roer dit goed door het mengsel. 
• Klop 2 eieren los in een kommetje en schenk deze daarna bij het mengsel in de kom. Roer goed door. 
• En nu is het een kwestie van geduld. Door de hitte zal het mengsel langzaam dikker worden, dit duurt ongeveer 15-20 minuten. Blijf geregeld rustig roeren in de kom en zorg dat het mengsel niet gaat koken. 
• Als de lemon curd de gewenste dikte heeft (ongeveer de dikte van yoghurt) haal je de kom van de pan af. 
• Giet de lemon curd in een schaal en dek hem meteen af met huishoudfolie. 
• Laat de lemon curd helemaal afkoelen. Terwijl de curd afkoelt dikt hij nog verder in. 
• Leg de bloem, het bakpoeder, 75 g fijne kristalsuiker, de vanillesuiker en 75 g zachte boter op een werkvlak.
• Meng alles met de handen tot een zanddeeg. Verkruimel het deeg vervolgens met de vingertoppen. 
• Klop 1 ei los. Maak een kuiltje in het midden van het deeg en voeg ongeveer de helft van het losgeklopte ei toe. 
• Meng alles snel door elkaar en kneed het deeg niet te lang. Als het deeg nog te kruimelig is, voeg dan nog wat extra losgeklopt ei toe. Maak het deeg ten slotte met de vingertoppen glad.
• Wikkel het deeg in huishoudfolie en leg het 1 uur in de koelkast te rusten. 
• Verwarm de oven voor op 180°C. Vet de bakvorm in met boter. Haal het deeg uit de koelkast. 
• Bestuif een werkvlak met bloem en rol het deeg uit tot een dikte van 2-3 millimeter. 
• Steek er met een ronde uitsteekvorm van 7 cm rondjes uit. Prik met een vork wat gaatjes in de rondjes. 
• Leg de rondjes deeg in de holtes van de tartelettebakvorm en bak ze ca. 15 minuten in de voorverwarmde oven. Let op dat de taartbodempjes niet te hard worden. 
• Laat ze op een rooster afkoelen. 
• Vul de afgekoelde taartbodempjes met de afgekoelde lemon curd en strijk de curd glad. 
• Klop 2 eiwitten tot zachte pieken en zet even apart.
• Doe 145 g fijne kristalsuiker samen met 20 ml water en het wijnsteenzuur in een steelpan. Plaats de pan boven hoog vuur en roer tot de suiker is opgelost. 
• Breng het mengsel aan de kook, draai het vuur terug naar matig en kook het mengsel (zonder te roeren) tot de suikerthermometer 121°C aangeeft. 
• Haal, wanneer de 121°C bereikt, de steelpan van het vuur en schenk de suikersiroop langzaam bij de eiwitten terwijl je aan het mixen bent.
• Blijf mixen op de hoogste stand tot het schuim koud, dik en glanzend is. 
• Schep de meringue in een spuitzak met spuitmondje en spuit toefjes op de taartjes. 
• Gebruik het gasbrandertje om het schuim bruin te kleuren. Je kunt de taartjes ook een paar minuten onder de hete grill zetten.